1.PROGRAMLAMA NEDİR
Programlama bilgisayarın yapacağı işlemleri kontrol etmek için geliştirilmiş bir yöntem olup, bilgisayar kullanımını önemli ölçüde kolaylaştırmıştır. İlk dev bilgisayarlar yapıldığında bunlar çok fazla aç-kapa düğmeleriyle sınırlı olduğundan, basit işlemleri yapabiliyorlardı. (Tabii ki, elektrik hızıyla bağlantılı olarak bu işlemleri çok kısa sürede halledip sonucu veriyorlardı. Dolayısıyla bilgisayarların önemi hız sayesinde daha da belirginleşti.) Bilgisayara bir işlem yaptırmak için bilgisayarın iç yapısını bilmek ve uzun süre çalışmak gerekiyordu. İşte tüm bu olumsuz yanları olumluya dönüştürebilecek bir yol bulundu. O da programlama!
--------------------------------------------------------------------------------
2.PROGRAMLAMA NASIL YAPILIR
Programlama, insan beyniyle oluşturulan mantıksal işlemlerin, bilgisayara aktarılmasında şu yolu izlemektedir:
Sadece insanın anlayacağı kısım----- İnsan zekası--- > Derleyicinin ve programlayanın anlayacağı kısım -----Derleyici--->Sadece bilgisayarın anlayacağı kısım.
Görüldüğü gibi bu işlemler zincirinde programlayıcının yapması gereken sadece, matematiksel olarak istenilen işlemlerin taslağını oluşturmak, daha sonra da bunu derleyicinin anlayabileceği şekle sokmaktır.
--------------------------------------------------------------------------------3.MATEMATİKSEL TASLAK NEDİR?
Matematiksel taslağı bir örnek vererek açıklığa kavuşturalım.
Mesela, öyle bir program yapalım ki, bizden sırasıyla iki sayı girmemizi istesin ve bunları toplayarak ekrana yazsın. En basit mantıkla bunu bilgisayara nasıl yapmasını söylerdiniz? Şöyle:
Programı başlat.
Ekrana şunu yaz: (Kullanıcıdan girilen ilk sayı ve kullanıcıdan girilen ikinci sayının toplamı) Programı kapat. |
Bu örnek basit olduğu için bu yöntemle oluşturulan bir taslak çok da karmaşık görünmedi. Peki şöyle bir program yaptığınızı düşünün. Klavyeden girilen 220 adet kelimeyi ekrana alfabetik sıraya göre dizen bir program. Bunu yukarıdaki yöntemle yazarsanız kafanız karmakarışık bir hal alabilir. Peki bunun kolay yolu nedir? Tabii ki semboller kullanarak taslağı anlaşılır hale getirmek. Yukarıdaki taslak örneğini bir de semboller kullanarak oluşturalım.
Programı başlat.
Kullanıcıdan bir sayı girmesini iste ve bu sayıya sayı1 de. Kullanıcıdan bir sayı girmesini iste ve bu sayıya sayı2 de. Ekrana (sayı1+sayı2) yaz. Programı kapat. |
Sanırım herkes ikinci yolun daha matematiksel göründüğünde hemfikir olmuştur. Bunun adına neden matematiksel taslak dediğimin sebebi de buydu işte!
--------------------------------------------------------------------------------4.DEĞİŞİK TASLAK HAZIRLAMA YOLLARI
Matematiksel taslağı hazırlarken yüzlerce değişik yol izleyebilirsiniz. Fakat bunlardan en iyisi, kısa olan, anlaşılır olan, ve de hızlı olan yoldur. Bir örnek daha vererek bu konuda bir fikir edinmenizi sağlayayım:
Öyle bir program yapalım ki, 1'den 5'e kadar olan sayıların çarpımlarını bulsun.(5 faktoriyel yani 1*2*3*4*5) Tabi şimdi bunu bulmaya ne gerek var diyenler olabilir. Örnek anlaşılır olsun diye küçük sayı verdim. Daha büyük bir sayıda programın taslak hazırlama yolunun ne kadar önemli olduğunu sanırım anlayacaksınız.
Uzun olan yol:
Programı başlat. sayı1'e 1 değerini ata. sayı2'ye 2 değerini ata. sayı3'e 3 değerini ata. sayı4'e 4 değerini ata. sayı5'e 5 değerini ata. Ekrana (sayı1*sayı2*sayı3*sayı4*sayı5) yaz. Programı kapat. |
Kısa olan yol: Programı başlat. sayaç'a 1 değerini ata. faktoriyel'e 1 değerini ata. sayaç 5 ten büyük olana kadar aşağıdaki işlemi yap. {faktoriyel değerini, faktoriyel değeri * sayaç yap. sayaç değerini 1 arttır. } Ekrana (faktoriyel) yaz. Programı kapat. |
Görüldüğü gibi uzun yolda 5 tane ayrı sembol kullanmak zorunda kaldık. Oysa ikinci yolda 2 tane sembol yeterli oldu. Sayıyı 5 yerine 2000 olarak alsaydık ve uzun yoldan programı yazsaydık 2000 adet sembol gerekecekti. Oysa kısa yoldan yapılan programda sadece 5 yerine 2000 yazmamız yeterli olacaktır. İşte tekrarlanan işlemler için kullanılan bu yönteme döngü denir. Değişik döngü tipleri vardır. Ama bunu kendi kafanızdan geliştirmenizi öneririm. Çünkü bu taslak hazırlama yolu, tamamen zekayla yapılır. İstediğiniz yöntemi geliştirebilir, istediğiniz yolu izleyebilirsiniz.
Şimdi sırada matematiksel taslağı derleyicinin anlayacağı formata çevirmeyi öğrenmek var!
--------------------------------------------------------------------------------5.DERLEYİCİYLE HABERLEŞMEK
Matematiksel taslağı hazırladıktan sonra bunu derleyiciye iletmek için bir haberleşme dili kullanmanız gerekmektedir. Buna da Programlama Dili denir. Programlama dilleri çeşitlidir ve her programlama dilinin de bir derleyicisi vardır. Biz başlangıç için Turbo C derleyicisini öneriyoruz. Dos ortamında programlar hazırlayabilen bu derleyici ile C dilinin tüm inceliklerini öğrenmeniz ve kullanmanız mümkün.
--------------------------------------------------------------------------------6.C DİLİNİN TEMELİ
C dilindeki ana yapıyı inceleyerek başlayalım:
#include
void main( ) { //Program başladığında yapılacak işlemler } |
Burada #include deyimi programın içereceği bazı fonksiyonların tanımlandığı dosyaları programa dahil etmek için kullanılır. Bu deyimi birden fazla kullanarak daha fazla komut dosyası ekleyebilirsiniz.
main( ) adından da anlaşıldığı gibi, programın ana işlemlerinin yapıldığı bir fonksiyondur.C dilinde fonksiyonlar çok önemlidir ve işlemler listesinin olduğu kısımlardır. Bu ana fonksiyon, program başlatıldığında hemen uygulamaya geçirilecek işlemlerin listesidir.
Her fonksiyon " { " karakteriyle açılır ve " } " karakteriyle kapanır. void "in ne olduğu fonksiyonlar bölümünde açıklanmıştır.
--------------------------------------------------------------------------------7.SEMBOLLER (DEĞİŞKENLER)
Bundan sonra sembollere değişkenler diyeceğiz. Çünkü değişkenler bu işlevi daha güzel açıklıyor. Program içinde değeri değişebilen semboller de diyebilirsiniz, fakat uzun olur:)
C'de değişkenler kullanılmadan önce mutlaka tanımlanmalıdırlar. Bu tanımlama değişkenin tipini belirtmek amacıyla yapılmalıdır.Değişken tipi, değişkenin içerdiği değerin türü demektir.(sayı,harf,kelime)
Başlıca değişken tipleri şunlardır:
int = tamsayı (-32 768 ile +32 767 arasında değer alır)
float = virgüllü sayı (-3.4 E-38 ile +3.4 E+38 arasında değer alır) char = tamsayı(-128 ile +128 arasında değer alır ve her char tipi değişken sadece bir adet karaktere karşılık gelir.) |
Değişkenler fonksiyonların içinde tanımlanırsa, sadece o fonksiyon içinde geçerli olan bir değişken olur (lokal değişken).
Eğer "#include" satırlarından sonra tanımlanırsa tüm programda, yani tüm fonksiyonların içinde geçerli olur.(global değişken).
Değişken tanımlanmasına örnekler:
int sayi1; char karakter1; float sayi2; int sayi3,sayi4,sayi5; |
C'deki en önemli şeylerden biri de noktalı virgüldür. Noktalı virgül, derleyiciye bir komutun sonunu haber verir. Noktalı virgül unutulduğu zaman program çalışmayacaktır.
C'de aynı isimde iki değişken tanımlanamaz ve değişken isimlerinde Türkçe karakter kullanılamaz. Değişken isimleri rakam içerebilir ama rakamla başlayamaz.
C'de çok önemli bir ayrıntı da büyük-küçük harf duyarlılığı olmasıdır. örnek: sayi1 diye tanımlanan bir değişkene Sayi1 diye ulaşamazsınız. Yani Sayi1, sAYI1,sayI1,sayi1,... bunların hepsi farklı değişkenler olabilir.
--------------------------------------------------------------------------------
8.STANDART GİRDİ-ÇIKTI KOMUTLARI
Bu komutlardan en önemli iki tanesini görelim. Bu iki komutun bulunduğu include dosyası dır. Yani bu komutları kullanabilmek için programın başına
#include satırını eklemek gerekir.
|
printf(yazılacaklar);
Printf komutu ekrana bir şeyler yazdırmak için kullanılır. Yazılacaklar tırnak işaretleri içerisinde belirtilir.
örnek:
printf("Merhaba! Bu benim ilk komutum!"); |
Bu komut ekrana Merhaba! Bu benim ilk komutum! yazdırır.
Sembolleri yazdırmak içinse aşağıdaki yol izlenir.
örnek:
int sayi1; float sayi2; char karakter1; printf("%d",sayi1); //sayi1 bir int tipi değişken olduğu için %d operatörü kullanılır. printf("%f",sayi2); //sayi2 bir float tipi değişken olduğu için %f operatörü kullanılır. printf("%c",karakter1); //karakter1 bir char tipi değişken olduğu için %c operatörü kullanılır. //Hepsini bir kerede yazdırmak içinse: printf("%d %f %c",sayi1,sayi2,karakter1); ///Aralara istenilen karakterler eklenebilir. Örnek: printf("sayı 1 = %d sayi 2 = %f karakter 1 = %c",sayi1,sayi2,karakter1); ///printf komutu yazmaya en son kaldığı yerden başlar. //Bir alt satıra geçmek için n karakteri kullanılır. (printf("Merhaba!n Alt satıra böyle geçilir."); |
scanf(girilenler);
scanf komutu kullanıcıdan bilgi almak için kullanılır. Alınan bilgiler değişkenlere aktarılır. Tırnak işaretleri içinde hangi tip değişken alınacağı belirtilir ve daha sonra değişken isimleri yazılır.
örnek:
int sayi1; scanf("%d",&sayi1); |
Bu komut programı durdurur. Kullanıcının "Enter" tuşuna basmasını bekler. "Enter" tuşuna basıldıktan sonra, klavyeden girilen değer sayi1 değişkenine aktarılır. Burada, sayi1"in önündeki & işareti atama operatörüdür.
Diğer tiplerin okunması aşağıdaki gibidir.
örnek:
int sayi1; float sayi2; char karakter1; scanf("%d",&sayi1); //sayi1 bir int tipi değişken olduğu için %d operatörü kullanılır. scanf("%f",&sayi2); //sayi2 bir float tipi değişken olduğu için %f operatörü kullanılır. scanf("%c",&karakter1); //karakter1 bir char tipi değişken olduğu için %c operatörü kullanılır. Hepsini bir kerede yazdırmak içinse: scanf("%d %f %c",&sayi1,&sayi2,&karakter1); |
--------------------------------------------------------------------------------
9. İLK C PROGRAMIMIZ
Şimdi de, ilk baştaki örnek programı c koduna çevirelim. Programımız klavyeden iki sayı girmemizi ve bunların toplamını ekrana yazdırmayı amaçlıyordu.
#include main( ) { int sayi1,sayi2,toplam; printf("Lütfen birinci sayıyı giriniz!n"); scanf("%d",&sayi1); printf(" Lütfen ikinci sayıyı giriniz!n"); scanf("%d",&sayi2) toplam=sayi1+sayi2; //buradaki = işareti atama operatörüdür. İşaretin sağındaki değer soldaki //değişkene aktarılır. printf("Girdiğiniz iki sayının toplamı = %d",toplam); } |
Şimdi programı inceleyelim:
#include deyimiyle standart girdi-çıktı komutlarının bulunduğu dosyayı kullanacağımızı belirttik.
Sadece main( ) fonksiyonunda kullanılmak üzere üç adet int tipinden değişken tayin ettik.(lokal değişken)
Birinci ve ikinci sayıları girmesi için standart girdi-çıktı komutlarını kullandık.
toplam=sayi1+sayi2; satırıyla toplam değişkenine sayi1 ve sayi2"nin o anki değerlerinin toplamını aktardık. Yani eğer sayi1 için kullanıcı 10, sayi2 için de 20 girseydi toplam = 10 + 20 yani 30 olacaktır.
printf("Girdiğiniz iki sayının toplamı = %d",toplam); son olarak toplam değerini ekrana aktardık.
Bu programda akla takılabilecek iki soru:
1- n işaretlerini niye kullandık?
2-// işaretleri neyi belirtir.
n işaretini kullanmasaydık program printf komutuyla yazılan herşeyi yan yana yazacak ve hoş bir görüntü oluşmayacaktı. Arada sırada aşağı satıra geçmek iyidir.
// işaretleri açıklama satırları koymak için kullanılır. Yani derleyici bu işareti gördüğü an, o satırdaki kalan karakterlerin bir komut belirtmediğini anlar. Bu kodun aralarına açıklamalar koymak için kullanılır. Eğer belli bir bölümün işleme konmamasını dilerseniz her satırın başına // işaretini koymaktansa, bölümün en başına /* işareti koyup bölümün sonuna da */ işareti koyarak o bölümü işlem dışı bırakabilirsiniz. Uzun açıklamalar için bu yöntem kullanılır.
Program yazarken unutulmaması gereken en önemli şey noktalı virgüldür. C"de her komutun bitişinde noktalı virgül konulması mecburidir. Burada dikkat edilecek husus ise, komutun komple bitmiş olmasıdır.
--------------------------------------------------------------------------------
10. BAZI GEREKLİ KOMUTLAR
Şimdi de bazı gerekli komutlar hakkında bilgi verebilirim.clrscr();
Bu komut ekrandaki yazılmış olan bütün karakterleri siler ve imlecin konumunu sol üst köşeye taşır. Yani bu komuttan sonra printf komutuyla yazılacak bir yazı sol üst köşeden başlayacaktır.
getchar();
Bu komutun kullanılabilmesi için include satırlarına yazılması gerekenler
#include
Bu komut bir tuşa basıncaya kadar bekleme sağlayacaktır. Böylece programın son çıktıyı göstermeden kapanmasını engellemiş olursunuz. Eğer hangi tuşa basıldığını öğrenmek istiyorsanız bunu fonksiyonun kendisinden öğrenebilirsiniz. Çünkü bu fonksiyon geri dönüş değeri olan bir fonksiyondur. Geri dönüş değeri olan bir fonksiyon bir değişken gibi değer içerir. Fakat fonksiyona yeni değer aktarması yapılamaz. Örnek:
char karakter1; karakter1=getchar( ); |
Bu komutlardan sonra karakter1"in değeri klavyeden basılan tuşun karakter değeridir. Mesela, eğer "A" tuşuna basılmışsa değeri 65 olur. Çünkü 65"in karakter karşılığı A harfidir.
Eğer burada printf("%c",karakter1); komutu kullanılırsa ekrana A harfi yazılır. Fakat printf("%d",karakter1); komutu kullanılırsa ekrana A"nın tamsayı değeri olan 65 yazılır.
--------------------------------------------------------------------------------11.KOŞULLANDIRMA DEYİMLERİ
Programlamadaki ana unsur elbette ki "eğer" ifadesidir. "eğer" bütün programların yapıtaşıdır. Çünkü bilgisayar "eğer"lerle çalışmaktadır. C dilinde karşılaştırma yapmak için if- else deyimleri sıklıkla kullanılır. Kullanımı şöyledir:
if ( değer1 karşılaştırma operatörü değer2 ) Eğer doğruysa şunları yap... else Eğer yanlışsa şunları yap... |
Karşılaştırma operatörleri şunlardır:
!= eşit değil mi? = = eşit mi? < küçük mü? > büyük mü? <= küçük - eşit mi? >= büyük - eşit mi? = işareti karşılaştırma operatörü değil, atama operatörüdür. == işareti karşılaştırma operatörüdür. |
Şimdi gerçek bir kod örneği verelim.
int sayi1; if ( sayi1==10) printf("sayi1"in değeri 10"dur"); else printf("sayi1"in değeri 10 değildir."); |
Eğer birden fazla işlem yapılacaksa köşeli parantezler içine alınır.
char karakter1; if ( karakter1=="A")//*** { printf("karakter1"in sayısal değeri 65"dir"); printf("karakter1"in karakter değeri A harfidir"); } else { printf("karakter1"in sayısal değeri 65 değildir"); printf("karakter1"in karakter değeri A harfi değildir"); } |
İstenilirse else kullanılmayabilir. Doğru olmadığı durumda ekstra bir şeye gerek yoksa kullanmamak daha iyidir.
"A" yerine A yazamayız. Çünkü eğer öyle yaparsak derleyici A"yı bir değişkenmiş gibi yorumlayacaktır. Öyle bir değişken yoksa hata verir. Eğer varsa o değişkenin değeri ile karşılaştırma yapar. Demek ki tek tırnak işaretleri, içerisindekini karakter olarak yorumlamak için kullanılır ve yalnızca bir karakter için kullanılır. Çift tırnak işaretleri ise içerisinde birden fazla karakter olanlar için kullanılır. Bu konu string"ler bölümünde tafsilatlı olarak anlatılacaktır. --------------------------------------------------------------------------------12.DÖNGÜLER
Daha önce, taslak hazırlama bölümünde, döngünün ne olduğuna kısaca değinmiştik. Döngü, tekrar edilecek işlemlerin oluşturulmasında kullanılan bir yöntemdir. C"de iki çeşit döngü vardır.Bunlar for döngüsü ve do-while döngüsüdür.for döngüsü:
Bu döngünün kullanımında en azından bir sayaç gerekir. Sayaç genelde tamsayı bir değişken olarak seçilir. Bir örnek verip inceleyelim.
int sayac; for (sayac=1;sayac<10;sayac++) yapılacak işlemler; |
Bu döngüyü derleyici şu adımlarla yorumlar.
1. sayac değişkenine ilk değer olarak 1 verir. 2. sayac değişkeninin 10"dan küçük olup olmadığını test eder. 2.a. Eğer küçükse yapılacak işlemleri yapar. 2.b. Eğer küçük değilse, yani eşit veya büyükse "5" numaralı adıma gider. 3. sayac değişkenine bir eklenir. (sayac++ komutu bu değişkeni 1 arttır demektir) 4. Döngünün devam etmesi için "2" numaralı adıma geri döner. 5. Döngü bitmiştir. Programa döngünün dışından, kaldığı yerden, devam eder. |
for( ilk değer atama; karşılaştırma; değer değiştirme ) İŞLEMLER.... |
İlk değer atamada istenilen sayıda değişken için başlangıç değeri verilebilir. Karşılaştırma bölümünde o bölgedeki lokal değişkenler veya global değişkenler karşılaştırılabilir. Döngünün bir dahaki adımında karşılaştırma değerlerinin değiştirilmesi, değer değiştirme bölümünde olur. Yapılacak işlemler bölümünde bir değer değiştirme de elbette döngüyü etkileyecektir. Daha kısa veya uzun veya sonsuz döngü haline sokabilecektir. Buna dikkat edilmesi gerekir. İşlemler bölümünde birden fazla işlem varsa, işlemler köşeli parantezler içine alınır.
do-while döngüsü:
Bu döngü de kendi arasında iki çeşittir. Birincisi:
do { yapılacak işlemler ve belirlenen sayaçta değer değiştirme; } while ( karşılaştırma); |
Bu döngü çeşitinde sayacı arttırmak için gerekli kod yapılacak işlemler bölümüne yazılır. Bu kod gayet açıktır. Derleyici bu kodu aşağıdaki şekilde yorumlar.
1. Yapılacak işlemleri yapar. 2. Karşılaştırma bölümündeki işlemi yapar. 2.a. Eğer karşılaştırma doğruysa "1" numaralı adıma döner. 2.b. Eğer karşılaştırma yanlışsa döngü biter. |
İkincisi:
while ( karşılaştırma) { yapılacak işlemler ve belirlenen sayaçta değer değiştirme; } |
Bu ikinci yöntem birincisine çok benzemekle birlikte farklıdır.. Derleyici bu kodu aşağıdaki şekilde yorumlar.
1. Karşılaştırma bölümündeki işlemi yapar. 1.a. Eğer karşılaştırma doğruysa "2" numaralı adıma gider. 1.b. Eğer karşılaştırma yanlışsa "4" numaralı adıma gider. 2. Yapılacak işlemleri yapar. 3. "1" numaralı adıma geri döner. 4. Döngü biter. |
Aralarındaki tek fark şudur. Birinci örnekte, işlemler mutlaka, en az bir kere yapılır. Çünkü döngü, yapılacak işlemlerle başlar. İkinci örnekteyse ilk önce karşılaştırma yapıldığı için, döngü işlemleri en az bir kere yapılır diyemeyiz. Çünkü karşılaştırma yanlışsa döngü bitecektir.
Şimdi bunlara birer örnek verelim.
int sayac; sayac=1; do { printf("%dn",sayac); sayac=sayac*2; } while ( sayac<=128); |
--------------------------------------------------------------------------------
int sayac; sayac=1; while (sayac<=128) { printf("%dn",sayac); sayac=sayac*2; } |
Bu iki program kodu da, çalıştırıldığı zaman ekrana alt alta 2"nin kuvvetlerini 128"e kadar yazdırır.
"1 2 4 8 16 32 64 128" değerleri alt alta ekranda belirir.
--------------------------------------------------------------------------------13.DÖNGÜLERDE KULLANILAN İKİ ÖZEL DEYİM
Döngülerden çıkmak, ya da döngüye bir sonraki adımdan devam etmek bazen çok gerekli olur. Bu gibi durumlarda imdadımıza continue; ve break; komutları yetişir. Adlarından da anlaşılabileceği gibi, continue; komutu döngüyü bir sonraki adıma yönlendirir. break; komutu ise döngüyü yarıda bırakır.
--------------------------------------------------------------------------------
14.SWITCH-CASE DEYİMİYLE KOLAY KOŞULLANDIRMA
Ard arda bir sürü if-else kullanmak bazen karmaşıklığa yol açabilir. Bunun yerine göze daha hoş görünen bir koşullandırma yöntemi kullanılmalıdır. switch-case
switch-case &#65533;de karşılaştırma operatörü yoktur. Sadece tam sayılar için kullanılır ve tam sayıların farklı değerlerinde ne olacağını bir liste halinde belirtir. Örnek:
int sayi1; switch ( sayi1 ) { case 0:yapılacak işlemler; break; case 1: yapılacak işlemler; break; ............. ............. case 17: yapılacak işlemler; break; } |
Görüldüğü gibi sayi1 değişkeninin değerleri için ayrı ayrı karşılaştırma deyimi yazmaya gerek kalmadı. Bu yöntem bu gibi durumlarda büyük kolaylık sağlar. Şimdi bu yöntemi derleyicinin nasıl yorumladığına bakalım:
1. Derleyici karşılaştırılacak tam sayı değer içeren değişkenin &#65533;sayi1&#65533; değişkeni olduğunu öğrenir. 2. Listedeki case değerlerini tek tek karşılaştırarak, sayi1 değerine eşit bir case satırı gördüğünde o satırdaki işlemleri yapar. break; komutu kullanılmazsa o satırdan sonra break; komutu gelene kadar bulunan bütün işlemler yapılır. Yani, listenin alt kısmında ne varsa yapılır. case dikkate alınmadan! |
Unutulmaması gereken bir başka özellik, karşılaştırılacak değişkenin sadece tam sayı olması gereğidir. char, int ya da başka bir tamsayı değişken tipi kullanılabilir.
--------------------------------------------------------------------------------15.DİZİLER
Bazı programlarda çok sayıda ve sıralı değişkenler kullanmak ve bunlara özel indis numaralarıyla ulaşmak isteyebilirsiniz. Bütün programlama dillerinde de olduğu gibi, C dilinde bu işi diziler yardımıyla yapabilirsiniz. Örneğin, bir küpün koordinatlarını kaydetmek için 8 adet koordinat gerekir. Her koordinat için 3 adet float tipinden koordinat verisi gerekir. Bunun için ayrı ayrı 24 tane değişken tanımlamak çok hantaldır. Bunun yerine 3 tane dizi tanımlarız:
int x[8]; int y[8],z[8]; |
Bu diziler sayesinde her koordinata ulaşmak kolaylaşır. Çünkü istediğimiz koordinata ulaşmak için indis numarasını kullanmamız yeterli olacaktır.
Dizilerin önemli özelliği, indislemenin 0&#65533;dan başlayarak tanımlamada belirtilen sayının bir eksiğine kadar devam etmesidir. Yani dizi[2] olarak tanımlanan dizinin 2 elemanı vardır. {0 ve 1}
Şimdi, dizileri kullanan bir örnek program verelim.
int dizi[8]; int sayac; dizi[0]=5; printf(&#65533;%dn&#65533;,dizi[0]); for (sayac=1;sayac<8;sayac++) { dizi[sayac]=dizi[sayac-1]*5; printf(&#65533;%dn&#65533;,dizi[sayac]); } |
Bu programın açıklamasını okumadan önce kendiniz programın ne yaptığını anlamaya çalışın!
Bu programda 8 elemanlı bir dizi tanımlanmıştır. İlk olarak, dizinin ilk elemanına 5 değeri verilmiştir. Daha sonra ekrana bu değer yazılmıştır.
Döngü başladığında, 2 numaralı dizi elemanının değeri, 1 numaralı dizi elemanının 5 katı olarak hesaplanır ve ekrana 25 yazılır. Döngü devam ettikçe dizi 5&#65533;in kuvvetleri olacak değerleri almaya devam eder. Ta ki 8. eleman da hesaplanıp döngüden çıkılana kadar!
--------------------------------------------------------------------------------16.FONKSİYONLAR
C dilinin en can alıcı kısımlarından biri de, şüphesiz fonksiyonlardır. Eğer buraya kadar olan kısmı okuduysanız, fonksiyonun ne olduğu hakkında ufak bir bilgi edinmişsinizdir. Fonksiyon programlayıcın yapacağı işlemleri gruplandırmasını sağlar. Bu gruplandırma sayesinde onlara ulaşım kolay olur ve program geliştirilmesi de kolaylaşır. Bu söylenileni daha önce BASIC dilini kullananlar daha iyi anlayacaktır. BASIC dilinde böyle bir gruplandırma söz konusu değildir. Bütün işlemler alt alta tek bir liste halinde yazılır. Bu dille uzun programlar yazmak o kadar zordur ki, insanı programlamadan soğutabilir. Neyse, konumuz BASIC dilinin dezavantajları değil elbette:)
C dilinde program başlatıldığında hemen devreye girecek olan fonksiyon, main ( ) fonksiyonudur. Eğer başka fonksiyonlar tanımlamak isterseniz ilk olarak fonksiyonun ne yapmak istediğini belirtmeniz gerekir. Örnek olarak, bir satırı komple * karakteri ile dolduran bir fonksiyon yapalım. Fonksiyonun ismi yildiz_doldur olsun. (Not: 1 satıra 40 adet karakter sığar)
void yildiz_doldur( ) { int i=1; for( i=1;i<=40;i++) printf("*"); } |
Fonksiyonun başındaki void ifadesi bu fonksiyonun geriye bir değer döndürmeyeceğini belirtir. Yani getch() fonksiyonunun geriye döndürdüğü bir değer gibi bir değere sahip değildir. Eğer bir fonksiyonun geriye değer döndürmesini istiyorsak döndüreceği değerin tipini buraya yazarız. void ise bir değer döndürmeyen fonksiyonlarda kullanılır.
Bu fonksiyonu bu şekilde tanımladıktan sonra fonksiyon program başladığı gibi işlemleri faaliyete geçirmeyecektir. Çünkü bu fonksiyonu çalıştırmak için bilgisayara bunu yapmasını söyleyecek komut gerekir. Bu komutu istenilen bir fonksiyonun içine ekleyebilirsiniz. Bizim örneğimizi ana fonksiyonun içine yerleştirelim. Böylece program çalıştığı zaman ilk olarak 1. satır * karakteriyle dolacaktır. Programın tam metni şu şekilde olmalıdır.
#include void yildiz_doldur( ) { int i=1; for( i=1;i<=40;i++) printf("*"); } void main( ) { char kar; clrscr( ); yildiz_doldur(); fscanf("%c",&kar); } |
Bu program ekranı temizler. Birinci satırı * karakterleriyle doldurur. "Enter" tuşuna basılıncaya kadar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder